Sterk zijn

Sterk zijn in rouw, wat is dat? Mensen wensen je ‘sterkte’. Als we goed over het woord nadenken, wat wensen we iemand dan toe?Kennelijk dat hij/zij zich sterk kan houden in rouw?

Wat is de bedoeling als iemand zegt dát je zo sterk bent? Is dat een goed iets? Is dat hoe het hoort te gaan?

Wat ben je sterk

Hoe ziet dat ‘je sterk houden’ er uit? Er wordt heel vaak gezegd “wat ben je sterk”. Als je rouwt, dan kan je daar waarschijnlijk niet zo veel mee. Betekent het dat wat je doet dus is hoe je het moet doen? Dat dit de manier is om te rouwen? Of zegt het veel meer over degene die het zegt? Dat die persoon dit de manier vindt? Betekent het dat je het beste je rouw doorkomt als je ‘sterk bent’ (en dus niet huilt)? Zal er ooit iemand zijn die tegen een rouwende die veel huilt, zegt “wat ben je sterk?”. Eerlijk gezegd denk ik van niet.

Verdriet laten zien

We vinden iemand al gauw sterk als hij in staat is zijn verdriet te ‘dragen’ zonder dit al te veel naar buiten toe te laten zien. Als je rouwt kan het moeilijk zijn om je kwetsbaar op te stellen en je verdriet te tonen. In het begin, als iemand net is overleden, dan kán je gewoon niet anders. Dan is verdriet laten zien het enige dat mogelijk is. Op het moment dat het dan ‘beter’ gaat (en ik zet ‘beter’ niet voor niets tussen quotes) wordt het lastiger om je verdriet te laten zien. Als je omgeving dan zegt dat je zo ‘sterk’ bent, krijg je vaker het gevoel dat dit dus is wat de omgeving graag ziet. Je wilt ook voldoen aan wat de omgeving prettig vindt. Bovendien hoor ik vaak dat je als rouwende niet tot last wilt zijn. Aangezien je wordt gehonoreerd op je ‘sterk’ zijn, zal dat dus manier zijn om niet nog meer mensen kwijt te raken (denk je). Het wordt dan steeds lastiger om je verdriet te tonen.

Overleven

Naast dat het moeilijk is om je verdriet te laten zien, doe je gewoon wat je doet. Je huilt óf wel óf niet. Daar is geen oordeel over te vellen. Dat is niet sterk, dat is niet zwak, je doet wat je op dat moment kunt of moet doen. Je moet overleven. Misschien is dat wel wat we zouden kunnen zeggen “wat overleef je”. Je moet tenslotte de dag maar weer doorkomen?

De omgeving

Ik denk dat we in een maatschappij leven waar men huilen, of omgaan met verdriet, moeilijk vindt. Hoe kan je iemand troosten? Hoe kun je iemand helpen die huilt? Je voelt je machteloos. Het lijkt vaak makkelijker omgaan met iemand die niet huilt en die redelijk over een zware gebeurtenis kan praten. Zijn we nog gewend om in stilte bij iemand te zijn? Om iemand te laten huilen? Kunnen we dat? Kunnen we ons eigen machteloze gevoel verdragen?

Machteloos

Het voelt machteloos als je in stilte bij iemand bent. Terwijl je dan misschien wel het meeste voor iemand doet. Namelijk het grote verdriet de ruimte geven. Zonder het af te dekken met woorden, met goed bedoelde adviezen. Je doet wellicht het meeste als je gewoon naast iemand zit die huilt en als je geen pogingen doet om het huilen te stoppen.

Oordeel

De omgeving mag stoppen met een norm te plakken op hoe een rouwende rouwt. Het kan ook als een ‘oordeel’ voelen. Het is fijner om geen stempel te krijgen op hoe jij met je rouw omgaat. Dat je mag doen wat je doet, of dat nou huilen of niets laten zien is.

Zelf, overigens, vind ik het vaak veel sterker om je verdriet te laten zien, om je kwetsbaar op te stellen. Dát is pas sterk!

Tips om om te gaan met goed bedoelde woorden

• Als je hoort “wat ben je sterk”, dan kun je zeggen: Voor mij is dat geen keuze, ik heb geen keuze, ik moet en wil overleven.
• Als je hoort “zou je niet eens met iemand gaan praten”, dan kun je zeggen: “ik vind het niet raar dat ik verdrietig ben, het meest dierbare in mijn leven is doodgegaan, daar hoef ik helemaal niet meteen hulp bij. Lief dat je met mij meedenkt, maar zelf heb ik de behoefte (nog) niet”.
• Als je hoort “je huilt zo veel, ben je niet depressief?”, dan kun je zeggen: “volgens mij is het heel normaal om veel te huilen, ik voel me niet depressief, bovendien is een down gevoel toch heel normaal? Als ik me er zelf zorgen over maak dan zal ik wel naar de huisarts gaan”.
• Als iemand je zegt, terwijl je huilt, “kom op hè? je hebt de kinderen nog, nog zo veel mooie dingen in het leven, ook naar de positieve kanten blijven kijken hoor!”, dan kun je zeggen: “wat is het dat jij wil dat ik stop met huilen? Ik snap ook wel dat ik veel mooie dingen heb, maar ik ben nu verdrietig, dat hoef je niet te ontkennen door mij naar de positieve kant te sturen”.

Je hebt je omgeving nodig

Natuurlijk is het moeilijk om je omgeving van repliek te dienen. Je hebt ze ook nodig, je wil ze niet tegen je in het harnas jagen. Daarbij weet de omgeving (vaak) niet hoe rouw werkt en hebben zij jou weer nodig om te horen wat helpt en wat niet.

Want hoe je het ook wendt of keert, je omgeving wil je helpen, dus kan het fijn zijn van jou te horen waarmee ze (niet) helpen!

Misschien wil je hier iets over kwijt of kan ik op dit moment iets anders voor je doen. Weet me dan te vinden via www.hetnieuwerouwen.nl.